ازدواج تغییری شگفت انگیز و بزرگ در زندگی هر فردی است که داشتن روابط سالم در آن پایه و اساس ایجاد یک خانواده شاد به حساب می‌آید. با این حال به دلیل تفاوت‌های اخلاقی و رفتاری که زوج‌ها با یکدیگر دارند، همیشه هم این رابطه به خوبی و خوشی پیش نمی‌رود و می‌تواند بسیار چالش برانگیز باشد. در زمان پیش آمدن این مشکلات و اختلافات که در حالت عادی ممکن است توسط طرفین قابل حل نباشد، مراجعه به مشاور و دریافت همراهی و نظر تخصصی او راهی برای بازگرداندن شادی و اعتماد به حساب می‌آید. اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چه زمانی لازم است به مشاور مراجعه کرد؟ دانستن این موضوع و آنچه در جلسات مشاوره زناشویی می‌گذرد، راهی مهم برای بهبود روابط و جلوگیری از مشکلات بیشتر خواهد بود. این مطلب نگاهی دارد به هر آنچه زوج‌ها در مورد مشاوره زناشویی باید بدانند.
آنچه خواهید خواند
مشاوره زناشویی توسط مشاور چیست و برای چه منظوری انجام می‌شود؟
مشاوره زناشویی نوعی مشاوره مشترک برای زن و شوهرهایی است که به دلیل چالش‌های موجود در روابط خود، به‌دنبال کمک هستند. این نوع مشاوره به‌عنوان روشی برای درک، حل تعارضات و بهبود روابط زوج‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این طریق آن‌ها ابزاری در اختیار خواهند داشت تا با مهربانی بیشتر و ترس کمتر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و یاد بگیرند که چگونه مشکل را حل کرده و با چالش‌ها و اختلافات بین خود کنار بیایند. البته مشاوره زناشویی تنها در مواردی که طرفین دچار مشکل شده‌اند، انجام نمی‌گیرد. بلکه برای زوج‌هایی که به دنبال تقویت روابط و احساس پیوند عاطفی بیشتر نیز هستند، کاربرد دارد. احساس نیاز به دریافت مشاوره زمانی اتفاق می‌افتد که دو طرف مشکلات خاصی را در رابطه خود احساس کنند که به تنهایی قادر به رفع آن نباشند.
چه زمانی برای مشاوره زناشویی به مشاور مراجعه کنیم؟
مشاوره زناشویی برای زوج‌هایی که در حل چالش‌ها و مشکلات بین خود به تنهایی نتیجه لازم را بدست نیاورده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالت کلی اگر با هر یک از موارد زیر برخورد کردید استفاده از نظر متخصص شما را در ایجاد یک زندگی مشترک سالم با کمترین تنش کمک خواهد کرد:
- ارتباط شما با شریک زندگی‌تان ضعیف است و نمی‌توانید در مسائل مختلف به توافق برسید
- به طور مداوم در حال دعوا یا مشاجره هستید
- قادر به حل مشکل همراه با یکدیگر نیستید
- از نظر احساسی دچار کمبود شده‌اید
- مشکلات جنسی دارید یا اصلا رابطه‌ای ندارید
- در سبک و اهداف زندگی خود (مانند پول، فرزندان، محل زندگی،…) اختلاف نظر دارید
- شریک زندگی‌تان خیانت کرده است
- روزهای سخت و پر تنش در زندگی‌تان بیشتر از روزهای شاد و آرام است
در حقیقت متخصصان اعتقاد دارند که یک ازدواج سالم زمانی شکل می‌گیرد که دو نفر، همراه هم رشد کنند و مشکلات‌شان را به طرز معقولی حل کنند. بنابراین در صورت بروز هر یک از موارد اشاره شده فوق، بهتر است با همراهی یک مشاور و طی جلسات مشترک، مشکلات را بررسی و برطرف کرد. شرکت در این جلسات ضمن تقویت روابط، فواید بسیار دیگری را نیز به دنبال خواهد داشت.
جلسات مشاوره زناشویی چگونه است؟
مشاوره زناشویی در طی سه مرحله ارزیابی، حین برگزاری جلسه و خارج از جلسه در محیط خانواده برگزار می‌شود. در هر یک از این مراحل ضمن شناسایی مشکلات، آموزش‌های لازم برای انجام مهارتی‌های ارتباطی و تمرین عملی آن‌ها مورد تاکید قرار می‌گیرد. در صورت نیاز و بنا بر تشخیص مشاور، همراهی روانپزشک کمک بسیار و حتی ضروری برای به نتیجه رساندن جلسات خواهد بود.
مرحله اول: ارزیابی
در ابتدای جلسات مشاوره زناشویی، متخصص مربوط ارزیابی اولیه‌ای برای بررسی مسائل روانشناختی یا نگرانی‌های هر یک از زوجین به طور مشترک یا به تنهایی انجام می‌دهد. این موضوع به آن دلیل است که اگر هر یک از زوجین مشکلات روانپزشکی جدی داشته باشند یا درگیری در زمینه روابط ناتمام خارج از ازدواج و زندگی خود را تجربه کنند، ممکن است لازم باشد پیش از برگزاری جلسه مشترک درمان فردی انجام گیرد.
مرحله دوم: جلسات مشاوره‌ای مشترک
در طی این جلسات که با حضور دو طرف برگزار می‌شود، زوج‌ها از مشاور خود برای شناسایی و رفع مشکلاتی که نیاز به همراهی وی دارد، کمک می‌خواهند. همراه با مطرح کردن این موارد، مهارت‌هایی به شرح زیر به آن‌ها آموزش داده می‌شود:
- روش‌های موثرتر برقراری ارتباط با یکدیگر
- نحوه صادق بودن با طرف مقابل
- کنترل خشم و واکنش‌های شدید هنگام احساس بار عاطفی منفی بسیار
- کشف چرایی انتخاب طرف مقابل برای ازدواج و هدف مشترک از این کار
- احیای روابط عاشقانه
- نحوه قدردانی و عدم قضاوت طرف مقابل
مرحله سوم: خارج از جلسات مشاوره
مشاوره زناشویی، تنها به جلسات داخل دفتر متخصص یا درمانگر محدود نمی‌شود. بلکه لازم است هر یک از زوج‌ها اقدام لازم برای اجرا و تمرین مواردی که در طی جلسات به آن‌ها گوشزد شده است را انجام دهند. این تمرین‌ها ممکن است مواردی مانند زیر را شامل شود:
- تمرین برای برقراری ارتباط بهتر، کاهش سوء تفاهم و حل و فصل تعارضات
- اختصاص زمان بیشتر برای ایجاد صمیمیت
- گوش دادن فعال و تمرین عدم قضاوت
- به اشتراک گذاشتن احساسات و نیازهایی که برطرف نشده‌اند
در حقیقت زمانی این جلسات می‌تواند موثر باشد که زوج‌ها، آموخته‌های خود را در محیط خانواده نیز عملی کنند. با این حال لازم است توجه کنیم که علاوه بر این موارد، استفاده از مشاوران متخصص با تجربه در کنار خدمات روانپزشکی بنا بر تشخیص و در صورت نیاز، نکته اصلی برای موفقیت در مسیر مشاوره خواهد بود. زیرا برای بسیاری از زوج‌ها، یک مشاور زناشویی خوب به معنای تفاوت بین ماندن در رابطه مشترک و طلاق است.
در صورت مخالفت شریک زندگی با مشاوره زناشویی چه کار باید انجام داد؟
طبق آمار ۷۹ درصد مردان و ۶۶ درصد زنان اعتقاد دارند که شریک زندگی‌شان برای مشاوره زناشویی آن‌ها را همراهی می‌کند. اما نکته جالب توجه اینجاست که ۵۲ درصد افرادی که در زندگی مشترک خود این نوع مشاوره را تجربه نکرده‌اند، علاقه‌مند به انجام آن هستند. با این حال توصیه متخصصان بر این است که اگر شریک زندگی‌تان علاقه‌ای به مشاوره نداشت، نباید در این خصوص حالت تهاجمی گرفت. بلکه می‌توان با توضیح فواید این جلسات و تجربیات دیگران به شریک خود، به تدریج وی را برای این کار آماده کنید. به همین دلیل می‌توان از چنین عبارت‌هایی به شکلی نرم و توام با احترام استفاده کرد: « لازم نیست که ما مشکلات خود را به تنهایی حل کنیم و با توجه به ارزشی که در زندگی من داری، شاید لازم باشد از افراد متخصص خارج از محیط خانواده برای روبرو شدن با چالش ها استفاده کنیم». در این صورت به احتمال زیاد طرف مقابل به تدریج برای این کار آماده خواهد شد.
نتیجه گیری
مشاوره زناشویی به خصوص زمانی‌که پیدا کردن راه حلی مشترک برای رفع مشکلات بین زوج‌ها به بن بست رسیده باشد، نقش مهمی در اعتمادسازی دوباره و ایجاد پیوند عاطفی عمیق‌تر ایفا می‌کند. این نوع مشاوره زمانی مفید است که در کنار بهره‌گیری از متخصص با تجربه، هر دو زوج نیز تمایل به یادگیری مهارت‌های لازم و بهبود رابطه داشته باشند. هر چند در برخی موارد استفاده از نظر روانپزشک برای برطرف کردن مشکلات جدی سلامت روان هر یک از طرفین نیز ممکن است لازم باشد. با این حال باید دانست که ایجاد یک رابطه سالم نیاز به تلاش و اعتقاد قلبی به تغییر فردی و همچنین همراهی با یکدیگر دارد. در این حالت می‌توان با انجام اقدامات عملی در حین برگزاری جلسات مشاوره و بعد از آن در خانواده، عشق را مجددا به رابطه بازگرداند.
منبع:
من دکتر وحیده فتحی واوسری به همراه نویسندگان معتمد، محتواهای مختلف روانشناسی را در وبسایت دلوان، منتشر می کنیم. برای ارتباط بیشتر می توانید با همکاران من در کلینیک ارتباط بگیرید.
